Ferie zimowe to szansa na poznanie najciekawszych atrakcji Mazowsza. Dziś zapraszamy Was do Czerska, którego wizytówką są okazałe ruiny zamku książąt mazowieckich. Obiekt niezmiennie pozostaje jedną z największych atrakcji regionu. Wyprawę do dawnej stolicy księstwa warto połączyć z wizytą w pobliskiej Górze Kalwarii.
#AKTYWNE FERIE NA MAZOWSZU – POBIERZ CAŁY PRZEWODNIK
Zamek książąt mazowieckich w Czersku
Pierwszym kierunkiem, który obieramy zaraz po zjedzeniu śniadania, jest Czersk. Choć obecnie jest to niewielka miejscowość, za panowania książąt mazowieckich był to – obok Płocka – ważny ośrodek władzy, ponieważ przecinały się tam szlaki handlowe na Pomorze, Ruś i Śląsk.
Największą atrakcją Czerska jest zamek stojący na wiślanej skarpie. Do jego budowy zostali zatrudnieni budowniczowie z Warszawy i Malborka. Zakończono ją prawdopodobnie tuż przed lipcem 1410 roku, kiedy książę Janusz wsparł króla Władysława Jagiełłę w wojnie z zakonem krzyżackim.
Po przejęciu Mazowsza przez Koronę Królestwa Polskiego w 1526 roku Czersk stał się własnością polskich władców i przez pewien czas należał do królowej Bony Sforza d’Aragona, wdowie po królu Zygmuncie Starym. Władczyni rozbudowała zamek, a w okolicznych mieszkańcach rozbudziła zamiłowanie do ogrodnictwa. Do dziś – zgodnie z legendą – jej duch błądzi nocami po zamku szukając zagubionej perły…
Z gotyckiej twierdzy zachowały się do czasów współczesnych fragmenty murów obronnych z trzema wieżami: bramną oraz zachodnią i południową. Stale udostępniona do zwiedzania jest pierwsza z nich, na której szczyt wchodzi się po stromych schodach. Wewnątrz obejrzeć można zrekonstruowane średniowieczne komnaty i wystawy czasowe, a z najwyższych poziomów rozpościera się panorama pradoliny Wisły.
Choć zamek oraz miejscowość można z łatwością zwiedzić samodzielnie, ze strony internetowej obiektu warto pobrać materiały do dwóch questów: „Kto tu bywał” i „Na tropie średniowiecznego Czerska”, dzięki którym poznawanie historii zamku i związanych z nich postaci historycznych jest jeszcze bardziej interesujące.
W lutym br. zamek otwarty jest w godz. 10.00-15.00 (codziennie, z wyjątkiem poniedziałków).
Przez Nową Jerozolimę do Góry Kalwarii
Zaledwie niecałe 4 km od Czerska położona jest Góra Kalwaria, której początki sięgają XIII wieku, kiedy w jej miejscu istniała wieś rycerska o nazwie Góra. W 1666 roku stała się ona własnością biskupa Stefana Wierzbowskiego, który zarządził budowę na planie krzyża miasta o nazwie Nowa Jerozolima. Do dziś zachował się historyczny układ ulic przystosowany do odprawiania nabożeństw pasyjnych.
Niedaleko centrum miasta, na lekkim wzniesieniu, znajduje się świątynia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, powszechnie zwana kościołem „Na Górce”. To dawna kaplica kalwaryjska określana też mianem Ratusza Piłata. Wystawiono w niej największy skarb sztuki sakralnej Góry Kalwarii: gotycką woskową pietę pochodzącą z końca XVI wieku, którą do Polski sprowadził król Zygmunt III Waza. W podziemiach świątyni znajduje się krypta ze szczątkami biskupa Wierzbowskiego, fundatora miasta.
W samym centrum Góry Kalwarii na uwagę zasługują odrestaurowane koszary przy ulicy Dominikańskiej, w których obecnie działa hotel i restauracja serwującą m.in. potrawy inspirowane kuchnią żołnierską. W sąsiedztwie, pod gołym niebem, eksponowany jest historyczny sprzęt militarny, w tym haubice i pojazdy opancerzone.
Warto wstąpić także do najlepiej zachowanego obiektu historycznego Góry Kalwarii, czyli barokowego kościoła pod wezwaniem Opatrzności Bożej zwanego „Wieczernikiem”. W dawnej siedzibie Księży Marianów znajduje się sarkofag ze szczątkami ojca Stanisława Papczyńskiego, założyciela zakonu, który wspomagał biskupa Wierzbowskiego w budowie miasta.
Od XIX w. Góra Kalwaria przyciągała nie tylko pątników, ale także wyznawców chasydyzmu – mistycznej odmiany judaizmu. Sława mieszkającego tu niegdyś cadyka Abrahama Altera sięgała daleko poza ziemie polskie. Do dziś w Górze Kalwarii można odnaleźć ślady jego działalności: dwór Cadyka Altera, w którym obecnie mieszczą się w m.in. sklep i mieszkania, sąsiadujący z nim dom modlitwy rodziny Alterów oraz dawną synagogę, w której działa centrum handlowe.