Kolejny dzień ferii spędzimy poznając atrakcje zachodniej części Mazowsza. W ramach wycieczki poznamy historię Żyrardowa – XIX-wiecznej osady fabrycznej oraz położony nad rzeką Bzurą Sochaczew – historyczną siedzibę książąt mazowieckich.
Dawna europejska stolica lnu
Dzień rozpoczynamy od wizyty w Żyrardowie, który jest świetnie skomunikowany pociągami regionalnymi i dalekobieżnymi. To dawna osada fabryczna, która powstała w miejscu wioski Ruda Guzowska. Pod koniec lat 20. XIX wieku otwarto w niej fabrykę z maszynerią zaprojektowaną przez Filipa de Girarda. Od nazwiska wynalazcy powstała nazwa nowej osady fabrycznej. Współcześnie miasto uchodzi za perełkę architektury industrialnej.
Żyrardów można zwiedzić podążając ścieżka spacerową ,,Poszukiwacze Zdobyczy Techniki – Industrialne Mazowsze”. Szlak łączy dworzec kolejowy z osiedlem robotniczym przy ul. Kościelnej, a także neogotyckim kościołem pw. św. Karola Boromeusza, szpitalem fabrycznym, dawnym placem targowym (obecnie plac im. Jana Pawla II) oraz dawnymi budynkami fabryki i jej administracji. Szczegółową mapkę z opisem trasy można pobrać ze strony: https://zyrardow24h.eu/attachment.php?aid=5724
Historię dawnej osady przemysłowej ze wszystkimi detalami poznamy w Muzeum Lniarstwa (wtorek-piątek: 10:00-15:00, sobota-niedziela:11:00-18:00, wstęp płatny; https://www.muzeumlniarstwa.pl), które powstało w jednym z budynków pofabrycznych. Obejrzeć można w nim kilkadziesiąt zabytkowych maszyn tworzących kompletny ciąg technologiczny. Większość urządzeń pochodzi z lat 70. i 80. XX wieku, a częścią ekspozycji jest także największa na świecie kolekcja wielkoformatowych szablonów sitodrukowych.
Kolejnym punktem naszej wycieczki jest Muzeum Mazowsza Zachodniego (wtorek-piątek: od 8.00 do 16.00, wstęp płatny; http://www.muzeumzyrardow.pl/index.php?p=kontakt), które mieści się w zabytkowej willi Karola Dittricha – byłego współwłaściciela Zakładów Żyrardowskich. Wśród prezentowanych eksponatów są przede wszystkim pamiątki związane z historią Żyrardowa, w tym zdjęcia z dawnej fabryki i obrazy prezentujące historię lnu od starożytnego Egiptu poprzez Cesarstwo Rzymskie, średniowiecze, renesans do XIX wieku.
Muzeum otacza park krajobrazowy im. Karola Dittricha. Na jego terenie zobaczymy zabytkowy drzewostan, m.in. platany klonolistne, olchy czarne, wiąz szypułkowy, dąb szypułkowy, a także pozostałości architektury ogrodowej.
Na koniec wizyty w Żyrardowie możemy wstąpić do Restauracji Szpularnia (Nowy Świat 8/1), która mieści się w pofabrycznym budynku przędzalni lnu. Lokal serwuje dania kuchni polskiej we współczesnej odsłonie.
ZOBACZ TEŻ:
MUZEUM LNIARSTWA I INNE SKARBY ŻYRARDOWA
ŻYRARDÓW: NOWOCZESNY DESIGN TKANIN W MUZEUM LNIARSTWA
ŻYRARDÓW. KAMERA, AKCJA!
Bitwa nad Bzurą, książęta i wąskotorówka
Drugą część dnia spędzimy w położonym 30 km na północ od Żyrardowa Sochaczewie. Pomiędzy miejscowościami kursują autobusy PKS Grodzisk Mazowiecki (odjazd z dworca autobusowego; szczegółowy rozkład jazdy na stronie: https://pksgrodzisk.com.pl/).
W samym centrum Sochaczewa zobaczymy zabytkowy budynek ratusza odbudowy po zniszczeniach z czasów I wojny światowej. Obecnie mieści się w nim Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Bitwy nad Bzurą (wtorek-piątek: 10:00-14:00, sobota-niedziela: 10:00-16:00, wstęp płatny; https://www.muzeumsochaczew.pl/pl/). Jest to największe w Polsce muzeum poświęcone jednej bitwie, gdzie prezentowane są kolekcje broni, ekwipunku i umundurowania uczestników starcia, które trwało od 9 do 22 września 1939 roku. Dodatkową atrakcją muzeum są znaleziska archeologiczne z terenu ziemi sochaczewskiej.
Na tyłach muzeum obejrzeć można wystawę plenerową ze sprzętem wojskowym, m.in. samolotem MIG-21, czołgiem T-34 oraz armatami.
W sąsiedztwie muzeum znajdują się ruiny pochodzącego z XIV wieku Zamku Książąt Mazowieckich. Obecnie obiekt stanowi idealny punkt widokowy, z którego rozpościera się panoramiczny widok na dolinę Bzury.
Ostatnim punktem wycieczki jest sochaczewskie Muzeum Kolei Wąskotorowej (poniedziałek-niedziela: 09:00-17:00; https://sochaczew.stacjamuzeum.pl), gdzie zobaczyć można ponad 140 eksponatów związanych z wąskotorówką.
ZOBACZ TEŻ:
SOCHACZEW. ZAMEK, KOLEJKA I BITWA NAD BZURĄ
MUZEUM KOLEI W WARSZAWIE I SOCHACZEWIE