Kiedyś było ich więcej, ale i teraz dobrych kin studyjnych w Warszawie nie brakuje. Niektóre zmieniały miejsca i właścicieli, ale ich sytuacja najczęściej jest już ustabilizowana. Nie ma słynnego Kina Stolica, ale w jego murach działa dziś legendarny Iluzjon. Atlantic wciąż trwa przy Chmielnej, Kino Muranów działa prężnie w części Warszawy, od której wzięło swoją nazwę, Kultura połączyła się z Rejsem i z powodzeniem funkcjonuje przy Krakowskim Przedmieściu, a kino Luna – przy Marszałkowskiej. Niestety nie ma już nieodżałowanego Kina Femina, ale nowe życie odzyskało Kino Elektronik sąsiadujące z warszawską Filmówką.
Polska Kronika Filmowa zamiast popcornu
Iluzjon to prawdziwy wagabunda – żadne warszawskie kino nie zmieniało tyle razy adresu! Na początku, w marcu 1956 r., Iluzjon był klubem działającym przy Archiwum Filmowym. Później seanse odbywały się w kinie Kultura przy Krakowskim Przedmieściu, w sali budynku Urzędu Rady Ministrów przy al. I Armii Wojska Polskiego (dziś Szucha), w kinie Aurora przy Kredytowej, na placu Trzech Krzyży w sali Pod Kopułą oraz w kinach Polonia i Śląsk. Kiedy zapadła decyzja, że stałym lokum Iluzjonu stanie się budynek dawnego kina Stolica na Mokotowie, Iluzjon trafił pod jeszcze jeden tymczasowy adres – Niepodległości 213, czyli do audytorium im. Stefana Dembego w Bibliotece Narodowej, gdzie przeczekał czas remontu charakterystycznego parterowego budynku przy Narbutta 50a, gdzie działa od listopada 2012 do dziś, pełniąc jednocześnie rolę Muzeum Sztuki Filmowej.
Wielbiciele X Muzy kochają to kino za wysmakowany repertuar, przeglądy i festiwale, niewygórowane ceny, działalność edukacyjną oraz… Polską Kronikę Filmową, którą wciąż można tu zobaczyć przed wybranymi seansami. Potrafią też dać dowody swojej miłości. Kiedy w 1996 r. minister budownictwa wypowiedział Filmotece Narodowej umowę najmu w kinie Śląsk przy Wspólnej 4, gdzie Iluzjon działał najdłużej, ulicami stolicy przeszła manifestacja studentów i warszawiaków sprzeciwiających się zamknięciu ulubionego kina.
Dziś Iluzjon to multimedialne Muzeum Sztuki Filmowej z dwiema salami i najnowocześniejszą aparaturą projekcyjną pozwalającą na odtwarzanie formatów od 16 mm po 3D. Jako część Filmoteki Narodowej posiadającej największą kolekcję archiwaliów i filmów w Europie, Iluzjon ma status kina archiwalnego. Mieści się w modernistycznym budynku zaprojektowanym w 1948 r. jako kino Stolica przez Mieczysława Pipreka.
To chyba jedyne kino w Warszawie pozbawione zapachu popcornu 🙂 Tutaj najważniejsze są filmy prezentowane w ciekawie zaplanowanych cyklach, retrospektywach czy projekcjach festiwalowych i na pokazach specjalnych, nierzadko połączonych ze spotkaniami z twórcami, często współorganizowanych przez takie instytucje jak Goethe-Institut, British Council, Instytut Francuski, Włoski Instytut Kultury, Duński Instytut Kultury, Rumuński Instytut Kultury i Czeskie Centrum.
Iluzjon Filmoteki Narodowej – Muzeum Sztuki Filmowej
ul. Narbutta 50a
02-541 Warszawa
tel. 22 848 33 33
e-mail: kasa.iluzjon@fina.gov.pl
http://www.iluzjon.fn.org.pl
Najstarsze kino w stolicy
W Warszawie czasu międzywojnia działało nawet 70 kin! Oczywiście jeśli podliczymy takie cuda, jak wyświetlające na prześcieradle filmy-pościelówy kino Rozkosz przy Belgijskiej, czy mieszczące się w parafialnej salce kino Moralność, mające ratować dusze deprawowane w sąsiedniej Rozkoszy.
Kino Atlantic zaliczało się do zupełnie innej kategorii: było jednym z najnowocześniejszych kin tamtego czasu, choć powstało w podwórzu XIX kamienicy. Otwarta w lutym 1930 roku placówka, od początku działalności była przystosowana do projekcji filmów dźwiękowych.
W czasie wojny wnętrza kina zostały zdewastowane, ale budynek ocalał, a pierwszy seans (radziecki film „Berlin” oraz Polska Kronika Filmowa) odbył się 19 września 1945 r. W 1955 r. Leopold Tyrmand umieścił kino Atlantic w swojej najsłynniejszej powieści „Zły”, a w 2014 r. wystawie „Ulice Tyrmanda” w Muzeum Literatury towarzyszył projekt filmowy „Od Moskwy do Atlanticu”.
Po wojnie kino przeszło dwa wielkie remonty i modernizacje. Najsłynniejszym elementem pierwszej, z końca lat 50., stał się symbol placówki: neon Atlantic ze stylizowanym masztem żaglowca z flagą i niebieskimi falami w tle. Niestety, w latach 90., gdy doszło do kolejnego remontu, neon zaginął, a jego miejsce zajął nowy, oszczędny w formie.
Co ciekawe, Atlantic jest dziś jedynym dużym kinem w Warszawie nienależącym do którejś z sieci dystrybucyjnych. Prezentuje głownie filmy premierowe, komercyjne, choć zdarzają się tu również pokazy specjalne, duże spotkania autorskie połączone z projekcjami i pokazy prasowe. Cztery niezależne sale projekcyjne, w tym dwie przystosowane dla potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową, nowoczesna aparatura do odtwarzania filmów w technologii 3D, najwyższej klasy systemy dźwiękowe Dolby Digital Surround EX i SDDS, kawiarenka i duże foyer oraz świetne położenie w samym centrum Warszawy to atuty najstarszego działającego wciąż kina stolicy. Nieprzypadkowo w jego sąsiedztwie, czyli w Pasaży Wiecha, znajduje się warszawska Aleja Gwiazd.
Kino Atlantic
ul. Chmielna 33
00-021 Warszawa
tel. +48 885 876 885
kino@kinoatlantic.pl
https://www.kinoatlantic.pl/
Kino zamiast garaży
Kino Muranów powstało w 1951 i było wówczas pierwszym kinem w Warszawie z dwiema salami projekcyjnymi. Zostało wybudowane według projektu Michała Ptic-Borkowskiego w miejscu, w którym początkowo planowano wybudowanie… garaży. Wnętrza zaprojektował ten sam architekt, a sale projekcyjne zostały pomalowane oryginalnie na kolory owocowe – jedna – malinowy, druga – brzoskwiniowy 🙂
Kino od 1994 r. należy do firmy Gutek Film i jest jej wizytówką. W czterech salach kinowych można oglądać najlepsze produkcje kinowe Europy (i nie tylko), zarówno dystrybuowane przez Gutka, jak i inne firmy stawiające na ambitne kino artystyczne. Działalność promująca filmy wybitne oraz podejmujące ważne dyskusje społeczne przyniosła placówce Nagrodę Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej 2006/2007 dla Najlepszego Kina, a także Europa Cinemas Award za najlepszy program repertuarowy spośród wszystkich kin w roku 2003 w sieci Europa Cinemas, do której należy Muranów. Kino jest również zrzeszone w krajowej Sieci Kin Studyjnych.
Było to bodaj pierwsze w Warszawie kino, które zorganizowało regularne seanse dla dorosłych opiekujących się małymi dziećmi – z oświetleniem w części sali, przewijakami i poziomem dźwięku dostosowanym do obecności maluchów. W kinie odbywają się również spotkania edukacyjne i warsztaty, pokazy specjalne i popularne niegdyś DKF-y, czyli spotkania Dyskusyjnego Klubu Filmowego.
Kino Muranów
ul. Gen. Andersa 5
00-147 Warszawa
22 635 30 78
kontakt@kinomuranow.pl
https://kinomuranow.pl/
Kultura z władzą po sąsiedzku
Kino w budynku przy Krakowskim Przedmieściu 21/23 powstało prawdopodobnie niemal w tym samym momencie, gdy wprowadził się do niego Naczelny Zarząd Kinematografii. Początkowo było to kino związku zawodowego pracowników kultury, z czasem stało się kultowym kinem odwiedzanym namiętnie przez studentów pobliskiego Uniwersytetu Warszawskiego.
Kino wciąż pozostaje blisko władzy, wszak adres Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego to Krakowskie Przedmieście 21, a na ministerialnym dziedzińcu znajduje się wejście do drugiej sali kina Kultura, która jeszcze jakiś czas temu istniała jako samodzielne kino Rejs. To prawdziwa ironia dziejów, że nazwę niepokornej komedii, z której cytaty do dziś krążą w potocznej polszczyźnie, nosi sala, w której w czasach PRL-u filmy były kolaudowane, czyli najprościej rzecz ujmując – cenzurowane.
Dwie sale, większa – ze sceną, ciekawy repertuar, spotkania, przeglądy, cudowne, fotogeniczne otoczenie i cudownie przystępne ceny, zwłaszcza w poniedziałki – kino Kultura ma swoje zalety i wciąż przyciąga studentów. Ciekawostka: sala Rejsu ma do dziś unikalną kabinę lektorską!
Kino Kultura
Krakowskie Przedmieście 21/23
00-071 Warszawa
rezerwacja@kinokultura.pl
https://www.kinokultura.pl/
Kino trochę z kosmosu
Nazwa Luna zobowiązuje, chociaż Księżyc był pośrednią inspiracją. Bezpośrednio nazwa jednego z ulubionych warszawskich kin studyjnych (tytuł „najbardziej pozytywnego kina w Warszawie”!) pochodzi od radzieckiego programu kosmicznego Łuna 🙂 To nie jedyny akcent „przyjaźni” polsko-radzieckiej w historii placówki – działalność kina została zainaugurowana 22 lipca 1962 r. Na szczęście za nazwą podąża też kosmiczna jakość i wybór.
Dwie sale kinowe, nowoczesne projektory cyfrowe (jedyny w Warszawie projektor 4K) oraz tradycyjne 35 mm, ambitny, niekomercyjny repertuar i liczne pokazy przedpremierowe, specjalne, festiwalowe, a także inne wydarzenia kulturalne, m.in. spotkania z artystami kabaretowymi – program jest bogaty, ceny przystępne, a miejsce – świetnie usytuowane, przy Marszałkowskiej, w sąsiedztwie placu Zbawiciela.
Kino jest zrzeszone w Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych, Art Cinema C.I.C.A.E. oraz sieci Europa Cinemas promującej kino europejskie. Wśród licznych wyróżnień ma również tytuł „Miejsca Przyjaznego Seniorom”.
Kino Luna
ul. Marszałkowska 28
00-576 Warszawa
tel. 22 621 78 28
kino@kinoluna.pl
http://www.kinoluna.pl/
Jak feniks z popiołów
Dawno, dawno temu, na początku lat 60., powstało na Żoliborzu kino przyszkolne, będące częścią Zespołu Szkół Ekonomicznych. Kino Elektronik, bo taką otrzymało nazwę, przyciągało nie tylko projekcje filmowe, ale też żywych artystów. Na kinowej scenie wystąpili m.in. Jan Pietrzak, Wojciech Młynarski czy Jerzy Zelnik, a w spotkaniach Dyskusyjnego Klubu Filmowego Frankensteinik uczestniczyli tacy twórcy filmowi jak Andrzej Wajda czy Maja Komorowska.
Utrzymanie sporej sali z zapleczem nie było tanie, szkoła podnajmowała ją więc najpierw organizatorom imprez kulturalnych, później kinu Wisła, a w końcu firmie Vision, której nie udało się rozkręcić działalności: po kontroli straży pożarnej kino zamknięto w 2001 r., a wyposażenie i budynek niszczały przez kilkanaście lat, dopóki nie zainteresowała się nią kolejna placówka edukacyjna, tym razem mocno związana z branżą filmową, czyli Warszawska Szkoła Filmowa Bogusława Lindy i Macieja Ślesickiego.
Uroczyste otwarcie odbyło się 30 maja 2015 r., a kino stało się praktycznie wielofunkcyjnym domem kultury, w którym odbywają się pokazy kinowe, spektakle, koncerty, spotkania autorskie oraz pokazy studenckich etiud filmowych.
Budynek jest również ciekawostką plastyczną: został ozdobiony muralami nawiązującymi do historii kinematografii, wykonanymi bardzo szczególną techniką – niektóre malowidła są czytelne, o ile spojrzy się na nie z konkretnego miejsca i pod odpowiednim kątem. Jeśli ktoś interesuje się streetartem, powinien też koniecznie zajrzeć do holu filmówki – uczta dla oczu!
Kino Elektronik
ul. Generała Zajączka 7
01-518 Warszawa
tel. 691 490 173
rezerwacje@kinoelektronik.pl
http://kinoelektronik.pl/
Magdalena Walusiak
