Warszawa jest jedyną europejską stolicą sąsiadującą z parkiem narodowym. Zaledwie pół godziny jazdy samochodem od centrum metropolii znajduje się granica pozostałości pradawnej Puszczy Mazowieckiej, w której polowali polscy królowie. Do szlaków turystycznych i ścieżek spacerowych oraz liczącego 144 km szlaku rowerowego można też dotrzeć bez problemu komunikacją miejską.
Szlaki dla miłośników aktywnego wypoczynku
Kampinoski Park Narodowy to zielone płuca Warszawy, teren weekendowych wypadów dla miłośników turystyki pieszej, rowerowej i narciarstwa biegowego oraz jazdy konnej. Wielbiciele niezwykłych krajobrazów znajdą tu piękne piaszczyste wydmy położone z dala od morza, a miłośnicy zwierząt mogą zobaczyć łosia, wilka lub żurawia w jego naturalnym środowisku.
Bliski kontakt z przyrodą i szansę na obserwowanie natury w jej stanie niemal dziewiczym umożliwia gęsta sieć szlaków, świetnie oznakowanych, oznaczonych kolorami i opisanych szczegółowo na stronie internetowej KPN. Na terenie Puszczy Kampinoskiej wytyczono około 360 km pieszych szlaków turystycznych oraz 200 km szlaków rowerowych. Część z nich, szczególnie położonych najbliżej Warszawy, ma charakter tras spacerowych.
Wiele szlaków przecina się, dzięki czemu możliwe jest tworzenie kombinacji tras w zależności od potrzeb, czasu i kondycji turysty. Zimą korzystają z nich narciarze na biegówkach, nie brakuje też wielbicieli jazdy konnej.
Aby odwiedzić najciekawsze miejsca, warto wcześniej zaplanować trasę korzystając z internetowej mapy z zoomem na stronie Kampinoski Parku Narodowego. Są na niej zaznaczone parkingi i punkty noclegowe na obrzeżach oraz wszystkie ważne i ciekawe dla turysty miejsca: szlaki oznaczone kolorami, pomniki przyrody, ścisłe rezerwaty, grodziska, miejsca pamięci oraz polany wypoczynkowe.
Mapa KPN: kampinoski-pn.gov.pl/images/zoomify/map1.htm
Kampinoski Szlak Rowerowy
Ciekawym wyzwaniem dla miłośników jazdy na dwóch kółkach jest Kampinoski Szlak Rowerowy. Trasa została poprowadzona wzdłuż granic puszczy, gdzie istniały wcześniej szlaki piesze, i wiedzie drogami leśnymi, polnymi oraz wiejskimi. Nie zapuszcza się w puszczę zbyt głęboko z kilku powodów – ochrona przyrody i zbyt trudne dla rowerzystów warunki to najważniejsze z nich.
Szlak główny oznaczony kolorem zielonym liczy dokładnie 144,5 km. Zaczyna się w Wólce Węglowej i wiedzie przez Lipków, Zaborów, Leszno (Julinek!), Granicę (ośrodek dydaktyczny Kampinoskiego Parku Narodowego), Żelazową Wolę (Dom Urodzenia Fryderyka Chopina), Brochów (zabytkowy kościół obronny, w którym Fryderyk Chopin został ochrzczony), Tułowice (piękny dwór szlachecki z XIX wieku), Nowiny, Piaski Królewskie, Leoncin (to tutaj urodził się laureat literackiej nagrody Nobla Isaac Bashevis Singer), Cybulice Duże, Małocice, Palmiry (w pobliżu znajduje się Muzeum-Miejsce Pamięci Palmiry), Łomianki, Dąbrowę Zachodnią i Leśną do Wólki Węglowej.
Trasa jest więc urozmaicona nie tylko pod względem podłoża, a odwiedzenie wszystkich atrakcji może zająć nawet kilka dni. Tylko w parku i muzeum w Żelazowej Woli można spędzić w sezonie letnim kilka godzin, a Park Rozrywki Julinek, gdy podróżuje się z dziećmi, to okazja do zatrzymania się na cały dzień, a nawet trzy, jeśli zdecydujemy się na założenie w dawnej bazie cyrkowej, oferującej noclegi i wyżywienie, bazy wypadowej.
Poza głównym szlakiem rowerowym istnieją trzy szlaki łącznikowe, dzięki którym możemy dostać się na szlak z miejscowości położonych w okolicach Puszczy Kampinoskiej lub ze szlaku do tych miejsc lub skrócić sobie trasę. Łącznik Bemowski między Bemowem a Izabelinem oznakowany jest kolorem żółtym. Łącznikiem Palmirskim przejedziemy z parkingu w Palmirach do Mariewa, a Szymanowskim – ze Grabnika do stacji PKP Szymanów.
Szlak jest przejezdny przez cały rok, a poza sezonem letnim utrudnienia takie jak luźny piasek, kałuże czy śnieg są ciekawym wyzwaniem dla miłośników jazdy crossowej.
Baza turystyczna w puszczy i okolicy
Do rejonów wschodnich Puszczy Kampinoskiej, położonych najbliżej Warszawy i Łomianek, można dotrzeć komunikacją miejską. Do pozostałych dojedzie się PKS-em lub własnym autem, które można zostawić na jednym z parkingów. Na dwóch – w Dąbrowie Leśnej i Roztoce – znajdują się punkty małej gastronomii. Na terenie samego Parku nie ma żadnych bufetów ani sklepów, dlatego cały prowiant należy zabrać ze sobą.
Od wiosny do jesieni trwa na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego sezon pikników, które można organizować na jednej z 12 polan wypoczynkowych. Rozpalenie ogniska lub ognia pod grillem wymaga zgody dyrektora parku, ale bez przeszkód można korzystać z ław i zadaszonych wiat, a na polanach Jakubów i Lipków znajdują się także place zabaw dla dzieci.
Jeśli ktoś planuje wypad z noclegiem, znajdzie go w dawnej Bazie Cyrkowej w Julinku, w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym w miejscowości Łubiec oraz w Szkole Instruktorów Chorągwi Stołecznej ZHP w Starej Dąbrowie. W gminach Czosnów, Kampinos i Leszno w sąsiedztwie Puszczy funkcjonuje również kilka gospodarstw agroturystycznych.
MIEJSCA, KTÓRE WARTO ODWIEDZIĆ
Dom Urodzenia Fryderyka Chopina i Park w Żelazowej Woli – miejsce urodzenia Fryderyka Chopina, obecnie muzeum kompozytora. Podczas letnich weekendów odbywają się tu recitale fortepianowe.
chopin.museum/pl/museum/zelazowa_wola/id/896
Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry – miejsce pamięci upamiętniające ofiary masowych egzekucji przeprowadzonych przez Niemców w czasie II wojny światowej na terenie Puszczy Kampinoskiej.
palmiry.muzeumwarszawy.pl
Park Rozrywki Julinek – gigantyczne centrum rozrywki dla miłośników aktywnego wypoczynku. Wśród atrakcji m.in. Podniebny Cyrk – jeden z największych w Polsce parków linowych: 138 przeszkód na 7 trasach liczących łącznie ponad kilometr długości.
www.julinek.com.pl
Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela i św. Rocha w Brochowie – gotycko-renesansowy kościół z połowy XVI w, miejsce ślubu rodziców Fryderyka Chopina i chrztu kompozytora.
brochow-parafia.pl
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny w Granicy z Muzeum Puszczy Kampinoskiej – placówka edukacyjna prowadząca różnorodne zajęcia i warsztaty z zakresu ekologii dla różnych grup wiekowych.
www.kampinoski-pn.gov.pl/edukacja/odm-w-granicy