Do Puszczy Kampinoskiej przyjeżdża się przede wszystkim po wypoczynek. Są tutaj szlaki piesze, rowerowe i konne, a długość samych tylko znakowanych tras wynosi aż 360 kilometrów. Przyjemnie jest także przejechać się kolejką wąskotorową do stacji Wilcze Tułowskie na zachodnim skraju Kampinoskiego Parku Narodowego i stamtąd udać na wspólną rodzinną wędrówkę.
Ale można także zaplanować nietypową wycieczkę szlakiem kręconych tutaj filmów i seriali. W niezwykłych puszczańskich krajobrazach powstawały bowiem zdjęcia do takich produkcji jak: Brzezina, Pan Tadeusz czy Czas honoru. I ciągle powstają następne. Zaśnieżone krajobrazy Puszczy Kampinoskiej oraz leśniczówkę w miejscowości Granica można zobaczyć w filmie Jerzego Skolimowskiego Essential Killing. Bezimienny bohater (Vincent Gallo) trafia do chałupy w lesie, gdzie opiekuje się nim głuchoniema Polka. W tej roli wystąpiła znana francuska aktorka Emmanuelle Seigner. Śladami polskiego reżysera poszli także twórcy polsko-izraelskiej produkcji Igor i żurawie. Film jest opowieścią o losach dorastającego chłopca, który wraz z mamą emigruje z Rosji do Izraela. Kilka scen powstało w tej samej leśniczówce w Granicy, w której kręcono Essential Killing.
Śladami Wajdy i Pasikowskiego
Krajobrazy Puszczy Kampinoskiej wielokrotnie wykorzystywali także twórcy serialu Czas honoru. W trzeciej serii rozgrywała się tutaj scena, w której sowiecki spadochroniarz zostaje zrzucony na teren okupowanej Polski. Na potrzeby serialu rozpalono nawet ogromne ognisko, jako punkt orientacyjny dla pilota. Na terenie puszczy oraz okolicznych zabudowań (m.in. leśniczówki Zamość oraz „Chaty po Biederce”) nakręcono także sceny rozgrywające się po wejściu do Polski Armii Czerwonej.
Brzozowy las w okolicach Leoncina (otulina Kampinoskiego Parku Narodowego) wykorzystał także reżyser Andrzej Wajda. Najpierw podczas filmowania Brzeziny, a później Pana Tadeusza. Nakręcono tutaj scenę spotkania Telimeny i Tadeusza (Grażyna Szapołowska i Michał Żebrowski).
Znajdujący się na terenie puszczy wydmowy obszar zwany Grochalskie Piachy posłużył jako plener do sensacyjnego filmu Władysława Pasikowskiego Operacja Samum. Puszczańskie wydmy udawały w nim pustynię w Iraku. Na terenie gospodarstwa oraz zabudowań gajówki Rybitew ten sam reżyser nakręcił sekwencje do filmu Pokłosie.
… a także śladami historii
Osadnictwo na terenie Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły rozpoczęło się dopiero w XVII wieku. W latach trzydziestych ubiegłego wieku utworzono tu pierwsze rezerwaty (Granica, Sieraków, Zamczysko). Sam Kampinoski Park Narodowy został założony na powierzchni 407 kilometrów kwadratowych w 1959 roku, kiedy ograniczono osadnictwo, a park stopniowo zalesiano. W 2000 roku Kampinoski Park Narodowy został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO. Jego symbolem jest łoś.
Historia Puszczy Kampinoskiej jest nierozerwalnie związana z walkami o niepodległość i obroną Polski w latach 1794, 1863, 1939 oraz 1944. Na terenie parku znajdują się mogiły powstańców z 1863 roku, cmentarz partyzantów oraz cmentarz Polaków rozstrzelanych przez Niemców w latach 1939-1944. Co ciekawe, Warszawa jest jedyną stolicą w Europie, która sąsiaduje z parkiem narodowym.
Długość znakowanych szlaków turystycznych biegnących przez puszczę to około 360 kilometrów. Dozwolona jest tu turystyka piesza, rowerowa i konna.
Filmowe brzozy
W poszukiwaniu plenerów do swojego filmu Brzezina Andrzej Wajda trafił w 1969 roku do Leoncina, do młodego wtedy lasu brzozowego. Wybitny reżyser szukał efektownych „malarskich” scen i takie znalazł właśnie tutaj. Trzydzieści lat później przypomniał sobie o tym niezwykłym miejscu w czasie kręcenia Pana Tadeusza.
I tym sposobem urokliwy Leoncin na skraju Puszczy Kampinoskiej trafił na dobre do historii polskiego kina. Okolica rzeczywiście jest przepiękna, bogata w lasy i unikalny w skali Europy kompleks wydm śródlądowych.
Marek Szymański
