Góra Kalwaria to nie tylko znane miejsce pielgrzymkowe o długiej tradycji, ale także doskonała lokalizacja do uprawiania aktywnej turystyki. I robienia filmów. Wojciech Smarzowski kręcił tutaj sceny do słynnej Drogówki, a w położonych nieopodal Brześcach Marek Konrad wprowadzał miejscowych w kapitalizm w komedii Pieniądze to nie wszystko. Przez wiele lat z gminą związany był aktor Witold Pyrkosz – Pyzdra z serialu Janosik.
Leżące w powiecie piaseczyńskim miasteczko przyciąga skupionymi wokół rynku zabytkowymi świątyniami, a także rozproszonymi po mieście śladami kultury żydowskiej: dawnymi synagogami czy tzw. jatkami miejskimi. W kościele Podwyższenia Krzyża Świętego warto zobaczyć jeden z najcenniejszych lokalnych zabytków – XVI-wieczną woskową Pietę oraz pochodzące z XVII wieku obrazy Federica Barocciego: Przybicie do krzyża oraz Zdjęcie z krzyża. W dawnych benedyktyńskich ogrodach klasztornych znajduje się z kolei kaplica św. Antoniego z Padwy ze słynną figurą świętego. Według tradycji figurka została przyniesiona przez Wisłę.
Kamera na Beksińskiego
Nie każdy wie, że Góra Kalwaria i jej najbliższa okolica to także miejsce powstawania znanych filmów i seriali. Interesujące krajobrazy i oryginalna miejska zabudowa przyciągają tutaj bowiem ekipy filmowe. Na cmentarzu w Górze Kalwarii kręcono np. ujęcia do słynnego filmu Ostatnia rodzina o dramatycznym losie słynnego malarza Zdzisława Beksińskiego. W nekropolii tej spoczywają zresztą wybitne postaci polskiej kinematografii, jak np. reżyser Andrzej Żuławski czy aktor Witold Pyrkosz (który przez 20 lat mieszkał nieopodal Góry Kalwarii). Na pogrzeb Żuławskiego przyjechała nawet z Paryża jego była żona, znana francuska aktorka Sophie Marceau.
W pobliskich Brześcach reżyser Juliusz Machulski nakręcił wiele scen do komedii obyczajowej Pieniądze to nie wszystko. Film w trafny sposób opowiada o mieszkańcach wsi po upadku miejscowego PGR-u. Zrezygnowanym ludziom pomaga rzutki przedsiębiorca z Warszawy (Marek Kondrat). W Brześcach oraz na ulicach Góry Kalwarii reżyser Witold Adamek nakręcił sceny do komedii Wtorek. W filmie tym wystąpili m.in. Paweł Kukiz, Małgorzata Kożuchowska oraz Kinga Preis.
Pożar w Drogówce
Reżyser Wojciech Smarzowski nakręcił w Górze Kalwarii sceny do dramatu Drogówka. Film jest opowieścią o perypetiach siedmiu zaprzyjaźnionych ze sobą policjantów. W miasteczku powstały sceny pożaru i konduktu pogrzebowego, które filmowcy nakręcili przed dawnym budynkiem Archiwum Państwowego (Pałac Biskupi) oraz na dziedzińcu kościoła parafialnego. Nie trzeba chyba przypominać, że Smarzowski należy do najwybitniejszych polskich reżyserów. Jest twórcą m.in. wielokrotnie nagradzanego filmu Róża o tragicznym losie Mazurów po ostatniej wojnie.
W pobliskim Czersku powstawały zdjęcia do komedii Kazimierza Kutza Pułkownik Kwiatkowski. W neobarokowym kościele pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego nakręcono scenę ślubu „pułkownika” Kwiatkowskiego z Krysią (Marek Kondrat i Renata Dancewicz).
W stojącym nieopodal kościoła gotyckim zamku książąt mazowieckich powstawały sceny do filmu i serialu fantasy Wiedźmin. Kręcono je na zamkowym dziedzińcu oraz w fosie. Na potrzeby produkcji filmowej u stóp zamku postawiono makietę karczmy.
Bliższe i dalsze okolice Góry Kalwarii sprzyjają aktywnej turystyce. Już położenie na wysokiej nadwiślańskiej skarpie dodaje temu miejscu sporego uroku. Przez miasteczko i najbliższą okolicę przechodzi atrakcyjna trasa spacerowa Skarpa, a amatorów turystyki rowerowej przyciąga Chojnowski Szlak Rowerowy przebiegający od warszawskich Kabat, poprzez Piaseczno, do Góry Kalwarii. Klimatyczna jest także trasa spacerowa przez teren zalewowy Bagno Całowanie, gdzie malowniczą okolicę można podziwiać z wieży widokowej.
Mostowiak mieszkał pod Górą Kalwarią
Na cmentarzu parafialnym w Górze Kalwarii pochowany jest Witold Pyrkosz, zapamiętany przez widzów m.in. jako serialowy Lucjan Mostowiak w M jak Miłość oraz Pyzdra w Janosiku. Aktor przeprowadził się do pobliskiej Wólki Dworskiej w 1989 roku i zaangażował nawet w prace lokalnego samorządu, bo w latach 1998-2006 był radnym powiatu piaseczyńskiego.
W Górze Kalwarii spędził także kilka ostatnich miesięcy życia Adolf Dymsza (zmarły w 1975 roku), jeden z najbardziej znanych przedwojennych aktorów filmowych.
tekst: Marek Szymański
