Współczesne województwo mazowieckie to nie tylko Mazowsze, a w dodatku Mazowsze nie całe. Na południe od Pilicy rozciąga się pofałdowana wzgórzami historyczna Małopolska, na wschód od Liwca i południe od Bugu roztacza już Podlasie, na północ od Bugu i wschód od Orzyca Kurpiowszczyzna, a na zachód od Orzyca – drobnoszlacheckie północe Mazowsze, które bardzo różni się od pełnego sadów Mazowsza zachodniego. A jest jeszcze Pojezierze Gostynińskie, zwane Mazowieckimi Mazurami, Mazowiecka Szwajcaria z szaleńczo meandrującą i tnącą ostro brzegi na niemal pionowe skarpy Skrwą Prawą, Warszawskie Morze, czyli Zalew Zegrzyński lub Jezioro, jak kto woli, bo obie nazwy są poprawne, wielkie leśne tereny, gdzieniegdzie prawdziwe puszcze, a w samym środku największa polska metropolia, choć nie jedyna historyczna stolica Polski.
Proponujemy państwu wyprawę podzieloną na 26 etapów – 26 podróży gadanych trasą wiodącą od dawnej ziemi radomskiej i historycznej Małopolski przez dolinę Wisły i Urzecze oraz zieloności Garwolina i Puszczę Kampinoską po Kurpie i Mazowsze północne, od wschodnich kresów województwa, gdzie kiedyś było nawet przez krótki czas Wielkie Księstwo Litewskie, aż po sady Grójecczyzny i mały skok w bok, do województwa łódzkiego, gdzie narodziła się najsłynniejsza na świecie legenda mazowiecka, źródło fabuły jednego z szekspirowskich dramatów.
Będziemy podążać tropem mazowieckich legend, niezwykłych opowieści, których bohaterami często są postaci historyczne – mazowieccy książęta, polscy królowie, święci i wojownicy, a także zwyczajni ludzie – bartnicy, myśliwi, rybacy i oryle. Są też baśniowe stwory, często związane z rzekami: utopce, wodnice i rusałki, czasem trafi się dziwny zwierz, jak jednorożec czy król żmij czy kogut pilnujący skarbu, a zawsze – piękny i niejednorodny mazowiecki krajobraz oraz historia tego regionu i jego miejscowości.
Oto 26 wpraw śladami legend Mazowsza, zebranych, zredagowanych, opatrzonych ilustracjami i zaprezentowanych przeze mnie z fantastycznym tłumaczeniem Bernarda Kinova na język migowy. Nad całością projektu czuwał niezawodny Maciej First, a montażem zajmował się Radosław Krupa.
Mam nadzieję, że poznawanie tych historii i miejsc sprawi Państwu przyjemność, a może nawet nakłoni kogoś do odwiedzenia baśniowego Mazowsza? Bo to jest region, który warto poznawać wszystkimi zmysłami! Gorąco zapraszam!
Magdalena Walusiak
Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci.
WSZYSTKIE FILMY Z CYKLU DOSTĘPNE NA FACEBOOKOWYM PROFILU „DZIEJE SIĘ NA MAZOWSZU”